İnflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) ve irritabl bağırsak sendromu (IBS), hem karın rahatsızlığına hem de ishale neden olmaktadır. İnflamatuar bağırsak hastalığı, Crohn hastalığı ve ülseratif kolit içeren sindirim sistemini etkileyen bir grup enflamatuar durumun terimidir. İnflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) ve irritabl bağırsak sendromu (IBS) semptomları benzer olabilirken, bu durumların farklı nedenleri ve tedavileri bulunmaktadır. Bu makalede, IBD ve IBS’nin semptomları, tanı ve tedavisinin yanı sıra bu şartlara sahip kişilere bakış açıları sunmak için bilgiler yer almaktadır.

IBD Nedir?

IBD düzensiz veya ağrılı bağırsak hareketlerine neden olmaktadır. IBD nedenleri, ağızdan başlayan, mide ve bağırsaklardan anüse kadar uzanan gastrointestinal sistemin iltihaplanmasıdır. IBD, tedavisi olmayan uzun süreli bir durumdur ve ülseratif kolit ve Crohn hastalığı olarak iki ana IBD tipi vardır. Crohn hastalığı, gastrointestinal veya GI kanalının herhangi bir bölümünü etkilemektedir. Ancak bu tip IBD en sık ince bağırsakta ve kolonun başlangıcını etkili olmaktadır. Crohn hastalığı, GI kanal duvarının birçok katmanına zarar veren iltihap yamalarına neden olmaktadır. Ayrıca ülseratif kolit, kolon ve rektumun iltihaplanmasına ve Crohn hastalığının aksine, sadece kolon duvarının en iç tabakasını etkileyen sürekli iltihaplanma bölgelerine neden olmaktadır. 2014 yılında yapılan bir incelemeye göre Crohn hastalığı, ülseratif kolitten tipik olarak daha şiddetlidir, ancak çok daha az yaygın bir durumdur. Doktorlar IBD’ye neyin neden olduğunu tam olarak bilmemektedirler, ancak bunun bağışıklık sistemindeki bir sorun nedeniyle gerçekleştiğine inanmaktadırlar. Genetik ve sigara içmek gibi bazı yaşam tarzı faktörleri de IBD gelişme riskini artırmaktadır.

IBD Semptomları

IBD’nin ortak semptomları vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• İshal
• Kanlı dışkılama ve rektal kanama
• Ani bağırsak hareketi için uyarı
• Karın ağrısı ve kramp
• Bağırsak hareketi sağlandıktan sonra bağırsakların dolu olduğu hissi
• İstenmeyen kilo kaybı
Yukarıdaki semptomlar haricinde semptomlarda görülmektedir. Bu semptomlar aşağıdaki gibidir:
• Kabızlık
• Yorgun hissetme
• İştahsızlık ve bulantı
• Ateş
• Eklem ağrısı
• Gece terlemeleri
• Kadınlarda düzensiz adet dönemleri

Belirtiler, iltihabın bulunduğu yere ve ciddiyetine bağlı olarak kişiden kişiye büyük ölçüde değişmektedir. Aynı zamanda, geri dönme eğilimindedirler, bu nedenle kişiler belirtileri aniden kötüleştiğinde alevlenmeler yaşarlar, bu sırada hiçbir veya az semptom olmadan remisyon dönemleri yaşamaktadırlar.

IBD Teşhisi

IBD’yi teşhis etmek için, doktor tipik olarak hastanın tıbbi öyküsüne inceledikten sonra fizik muayene yapmaktadır. Ayrıca, teşhislerine yardımcı olmak için bazı testlerden birini veya birkaçını uygulamaktadırlar. Bu testler aşağıdaki gibidir:
• X-ışını veya CT taraması: Bu taramalar vücudun iç görüntüsünü oluşturmaktadır ve doktorun herhangi bir problem olup olmadığını kontrol etmesini sağlamaktadır.
• Endoskopi: Bu prosedür, üzerinde ışık ve kamera bulunan ince tüp olan endoskopun kişinin boğazından aşağıya, IBD belirtilerini aramak için GI kanalına yerleştirilmesini içermektedir.
• Kolonoskopi: Bu test bir endoskopun kişinin anüsünden yukarı doğru rektum ve kolonlarına yerleştirilmesini gerektirmektedir.
• Kan testleri: Sağlık uzmanı, kişinin kanının küçük bir örneğini iltihap belirtileri aramak ve diğer koşulları ekarte etmek için analiz etmesini içermektedir.
• Dışkı testleri: Bunlar, bireyin analiz için dışkı örneği vermesini gerektirmektedir. Doktorlar diğer koşulları ekarte etmek için dışkı testlerini kullanmaktadırlar.